Pozasądowa egzekucja wierzytelności
Pierwszym krokiem w dochodzeniu roszczeń pieniężnych jest generalnie wezwanie do zapłaty. W zależności od rodzaju roszczenia wynikającego z umowy wierzyciel wystosowuje do dłużnika pismo, przypominające mu o zapłacie zaległej należności. W razie braku reakcji ze strony dłużnika należy wystosować wyraźne wezwanie do zapłaty.
Wezwanie do zapłaty powinno zawierać:
- podstawę prawną roszczenia (umowa, rachunek etc.),
- wysokość roszczenia (wierzytelność główna wraz z ewentualnymi odsetkami za zwłokę),
- konkretny termin płatności.
Wezwanie dłużnika do zapłaty nie jest warunkiem wymagalności wierzytelności. Natomiast co do zasady dłużnik postawiony jest w zwłokę dopiero poprzez upomnienie o zapłacenie wymagalnej już wierzytelności.
Nie istnieją również wymogi prawne odnośnie liczby wezwań. Zanim podjęte zostaną dalsze kroki prawne, wysyłane są przeważnie maksymalnie dwa wezwania. W przypadku, gdyby wysłane dłużnikowi wezwania do zapłaty okazały się bezskuteczne, wierzycielowi zaleca się udzielenie pełnomocnictwa adwokatowi, który podejmie dalsze czynności prawne w postępowaniu pozasądowym. Włączenie adwokata wywiera na dłużniku z reguły dodatkową presję, umożliwia również kontrolę zasadności roszczenia oraz sprawdzenie ewentualnych zarzutów, podniesionych przez dłużnika, tym samym egzekucja wierzytelności może okazać się skuteczniejsza.
Praktyka pokazuje, że przejęcie prowadzenia sprawy przez adwokata zwiększa niewątpliwie skuteczność oddziaływania na dłużnika. Mimo bezpośredniego sąsiedztwa oraz przynależności do UE, niektórzy dłużnicy mający swoją siedzibę na terenie Niemiec lekceważą wierzycieli mających siedzibę w Polsce, przynajmniej tak długo, dopóki nie zostaną pociągnięci do odpowiedzialności na terenie Niemiec. Granica między Polską a Niemcami nierzadko postrzegana jest jako istotna przeszkoda w dochodzeniu roszczenia z tytułu wierzytelności, a dłużnicy uważają, że chroni ich ona przed wierzycielami. Zlecenie prowadzenia sprawy kancelarii adwokackiej skutecznie przeciwdziała iluzji bezkarności dłużnika we własnym kraju.
Jeżeli dłużnik zwleka ze spłatą swego zobowiązania, jest on zasadniczo zobowiązany do zwrotu wierzycielowi wszelkich kosztów postępowania prawnego (więcej na ten temat w rozdziale „Koszty związane z egzekucją należności”).
W konkretnych przypadkach zawarcie ugody pozasądowej z dłużnikiem może okazać się korzystne. Porozumienie takie pozwala bowiem często zaoszczędzić czas i pieniądze w szczególności, gdy wierzytelność lub jej wysokość jest sporna oraz gdy trudno przewidzieć czas trwania i końcowe rozstrzygniecie w postępowaniu sądowym. Również polubowne zażegnanie sporu może ewentualnie ułatwić kontynuowanie wzajemnej współpracy.
Praktyczna rada! Ugoda pozasądowa może być zawarta również przed notariuszem w ten sposób, że dłużnik poddaje się natychmiastowej egzekucji o roszczenie, które jest przedmiotem ugody. W tym przypadku ugoda zawarta w formie aktu notarialnego jest tytułem egzekucyjnym.